NARODNA BIBLIOTEKA BOR
16. OKTOBAR, 19 ČASOVA – 6. NOVEMBAR
IZLOŽBA FOTOGRAFIJA IZ KOLEKCIJA ZAVIČAJNOG ODELJENJA
IZLOŽBA JE REALIZOVANA U OKVIRU PROGRAMA RAW SEASON GALERIJE ARTGET KULTURNOG CENTRA BEOGRADA
AUTORI IZLOŽBE: LUKA KNEŽEVIĆ – STRIKA I ANDREJ FILEV (BELGRADE RAW)
AUTORI FOTOGRAFIJA: ĐURO KOLOVRATAR, DRAGOLJUB MITIĆ, BAJRAM SALIJEVIĆ, LJUBOMIR MARKOV
Ovom izložbom javnosti predstavljamo fotografsku arhivu, sastavljenu iz kolekcija negativa RTB-a Bor, privatne kolekcije negativa Miroslava Radulovića i privatne kolekcije negativa i fotografija Ljube Markova. Ono što ih objedinjuje je da su fotografi ovih kolekcija svi bili fotografi lista RTB-a Bor “Kolektiv” koji izlazi od 1947. Njihova imena su Đuro Kolovratar, Dragoljub Mitić, Bajram Salijević i Ljubomir Markov. Arhiva sadrži i fotografije iz kolekcije negativa Francuskog društva Borskih rudnika na staklenim pločama iz perioda od 1903 – 1945. g. Fotograf je nepoznat a kolekciju je sačuvao i dao Zavičajnom odeljenju Ljubomir Markov.
RTB je razlog što je Bor postao grad i ostaje ključni uticaj na identitet i danas. Rudnik je i razlog što su ove fotografije nastale, jer su od osnivanja, pa sve do kraja XX veka u kontinuitetu zapošljavali fotografe čiji je zadatak bio da dokumentuju život rudnika i grada. Ova praksa je, nakon 100 godina trajanja, prekinuta 2004. godine.
Izložba je samo deo bogate kolekcije borskog foto arhiva, nastalog kao entuzijastički pokušaj da se sačuva, katalogizuje i digitalizuje neprocenjiva istorija Bora, rudarskog grada, njegovih stanovnika, prolaznika i putnika namernika. Pri odabiru fotografija bili smo rukovođeni instinktom da uočimo ono što mislimo da predstavlja jedan grad, koji do tada gotovo da nismo posetili – a to su prvenstveno njegovi stanovnici – radnici i njihove porodice, rukovodioci, političari i ostali došljaci, ali i objekti i proizvodni procesi koji kontekstualizuju sve aktivnosti u prostor rudarskog grada. Našavši se pred 13000 foto dokumenata, zadatak je bio i da shvatimo koje fotografije predstavljaju ritam grada koji deli sudbinu mnogih tipskih (rudarskih) gradova na tlu prvo Kraljevine Jugoslavije, potom SFR Jugoslavije, SRJ i naposletku Srbije. Teško je bilo ne osetiti Bor kao simbol društava koja su nastajala i nestajala u tom periodu i priča koju vam pričamo je i lokalna i globalna.
Priča koju pričamo, iako priča o zemljama, gradu i rudniku, te priča o životu i radu brojnih fotografa, je i lična priča nas koji smo je oformili u ovu izložbu. Prolazeći kroz arhivu doživeli smo snažnu identifikaciju sa fotografijama, zamišljali situacije u kojima su se njihovi autori nalazili, razloge što bi uopšte snimili one čudnije među njima i zadovoljstvo svakom od onih najuspelijih, skoro kao da smo je, aktom čupanja i biranja iz tolikog mnoštva, sami napravili. Proces biranja fotografije iz arhive i ima sličnosti sa fotografskim procesom, kada se govori o dokumentarnom pristupu. Iz mnoštva se bira, ukazuje prstom na nešto, jedno, posebno i time mu se daje značaj i stavlja u žarište. Ovaj arhiv, od trenutka kad smo prvi put saznali da postoji i videli samo njegov delić, znali smo, treba da dođe u fokus javnosti. Nadamo se da je ova izložba dobar korak ka tome.
Autori izložbe: Andrej Filev i Luka Knežević-Strika
https://www.facebook.com/events/197075980476445/?ref=22
